تفاوت زبان چینی با زبان ژاپنی

آسیای شرقی زبانهای متعدد با سنت های فراوانی داراست. از این میان چین نه تنها بزرگترین کشور منطقه است بلکه پرجمعیت ترین متکلم به زبان بومی یعنی زبان چینی را در جهان دارد که علاوه بر کلام محلی به زبان رسمی هم مسلط هستند. ژاپن نیز به دلیل تعدد جزایر حول خود گویش ها و لهجه های زیادی را تکلم میکنند. ما در این مقاله پیرامون تفاوت های میان زبان رسمی دو سرزمین چند سطری قلم خواهیم زد.

1- الفبا

چینی الفبا ندارد و همان گونه که در بخش های قبلی اشاره شد کوچکترین واحد آن کاراکتر می باشد. از قرارگیری کاراکترها در کنار هم لغات و سپس جملات پدید می آیند.

ژاپنی چهار سری الفبا دارد که البته آنها را هم به دلیل هجا بودنشان نام الفبا نمیگذارند، به هر ترتیب به رسم الخط های موجود میپردازیم.

یک: کانجی، لغاتی که از چینی وارد شده اند

دو: هیراگانا، الفبایی که برای نوشتن لغات اصیل ژاپنی به کار میرود و البته پیکربندی کل جمله را شکل میدهد حروف ربط و شناسه ها را به هم مرتبط میسازد. ظاهر این خط خمیده و منحنی است.

سه: کاتاکانا، الفبایی که جهت نوشتار کلماتی استفاده میشود که از فرهنگ بیگانه وارد شده. از خطوط شکسته میتوان آن را شناسایی نمود.

چهار: روماجی، رسم الخطی که از حروف لاتین تشکیل شده و طرز خواندن را برای افراد خارجی تسهیل میکند.

2- تلفظ

چینی توسط سیستم پین یین طرز خوانش صحیح هر کاراکتر مشخص میشود و تعداد صامت ها 21 عدد و مصوت ها 36 عدد میباشد که نحوه ترکیب هرکدام از گروه ها با یکدیگر در جدول پین یین مشخص است.

اما ژاپنی در الفبای هیراگانا و کاتاکانا تعداد مصوتها 5 است و ترکیب های صامت ها با مصوت از نظر شکل ظاهری متفاوت است و هجا را میسازد که به شمار 40 میرسد و 1 صامت هم وجود دارد. مجموعا در هر سری الفبا 46 ترکیب را لازم است یادبگیریم که تلفظ آنها یکسان اما تصویر متفاوتی دارند.

3-اندیشه نگارها

خنزی 汉字 در چینی که به معنی کلام قوم «هان» و در اصطلاح همان کاراکترهاست. روش نوشتار در قدیم به صورت سنتی بوده که همچنان در کشورهای تایوان سنگاپور از این خط استفاده میشود اما در سرزمین اصلی چین برای آسانتر شدن ظاهر هجا و رفع پیچیدگی ها آن را به صورت ساده شده درآوردند و پس از آن تمام کتب و زیرنویس برنامه ها بدین شکل نوشته شد. البته که هنوز افراد چینی به راحتی خط سنتی یا تردیشنال را تشخیص داده و متون قدیمی را از طریق آن میخوانند.

گفتنی ست که با احتساب کلمات ادبی و باستانی این سرزمین که بسیار غنی و پرمایه بوده حدود هفتاد تا هشتاد هزار خنزی در لغتنامه ها درج شده اما امروزه یک فرد فرهیخته با تحصیلات ادبی حدود بیست و پنج هزار و یک فرد تحصیل کرده معمولی دوازده هزا ر لغت رامیشناسند. البته در گفتگوهای روزمره برای افراد خارجی شش هزار خنزی کفایت میکند تا از صحبت کردن با یک فرد بومی سربلند بیرون بیایند.

کانجی 漢字 نیز به معنی کلمات قوم هان است. در زبان ژاپنی تصویر ظاهری کارکترها بصورت چینی سنتی وجود دارد و همچنین تعداد کاراکترها چیزی در شمار پنجاه هزار ثبت شده اما افرادی که در سیستم دانشگاهی به طور معمول درس خوانده باشند تقریبا دوهزار کانجی یادگرفته اند. خود افراد ژاپنی هم برای تلفظ صحیح کانجی ها از الفبای هیراگانا استفاده میکنند و در بالا و یا کنار کلمه مینویسند که فوریگانا نامیده میشود.

نکته بسیار قابل اهمیت در تفاوت میان این دوزبان این است که اگرچه ریشه ها و معانی اغلب کاراکترها یکسان میباشد اما تلفظ آنها کاملا متفاوت است و هیچ شباهتی وجود ندارد تا از طریق شنیدن آنها را شناخت اگرچه از لحاظ بصری هردو یک مفهوم را به ذهن مخاطب منتقل میکنند. لذا اگر قصد یادگیری هردو زبان را دارید توجه کنید همزمان شروع به آموختن آنها نکنید چراکه این اختلاف ها موجب تداخل فراگیری شده و شما را از مقصد خود دور خواهد نمود. پیشنهاد ای است که پس از تسلط نسبی بر یک زبان آنگاه به دیگری بپردازید که در این حالت با ذهنیت شفاف و روشن نسبت به معنا و صدای اندیشه نگارها ادامه دهید.

4-تن یا نواخت

در آموزش های قبلی اشاره کردیم که گویش معیار زبان چینی دارای چهار تن میباشد که آواهای پیچیده ای را میسازد که تقریبا میتوان گفت منحصربفرد است و با جابجایی و یا حتی اشتباه سهوی امکان دارد که کاملا معنا تغییر یابد و مخاطب دچار سوءتفاهم شود. پس یک امر حیاتی و حساس در آموزش پایه همین مسئله مهم است.

زبان ژاپنی هم مانند سایرین تن ندارد. اما با توجه به پیشینه لغتی آن میتوان گفت که برخی از کانجی ها در صورتی که شفاهی ادا شوند و مخاطب شکل ظاهری آن را نبیند لازم است که با لحن های متفاوت در بیان خود، تفاوت را نشان بدهد یعنی به تعداد محدودی کلمات با کانجی غیر یکسان، تلفظ شبیه داریم که با لحن دقیق باید گفته شود تا معنی درست را برساند.

5- رسم الخط

نوشتار چینی به صورت یکدست و یگانه از رسم الخط ساده شده و یا سنتی پیروی میکند و هیچگاه این دو در هم آمیخته نمیشوند. تصویر کلی سطور چینی مملو از خطوط شکسته و صاف و در هم تنیده شکل گرفته است.

اما در زبان ژاپنی همان گونه گه در ابتدای مقاله ذکر شد چهار رسم الخط وجود دارد که ممکن است حتی در یک جمله از همه آنها استفاده شود. به طور مثال در سطر زیر همگی قابل مشاهده اند.

ラドクリフ、マラソン五輪代表に1万m出場にも含み

کانجی (قرمز)، هیراگانا (آبی)، کاتاکانا (سبز)، و روماجی (سیاه)

6-ساختار جمله

ترتیب اجزای جمله در چینی در قالب نهاد و گزاره است. گزاره هم به حالت های مختلف در می آید که پرتکرارترین آن قرار گیری فعل و سپس مفعول است.

اما در زبان ژاپنی نیز در ابتدا همان ساختار نهاد و گزاره را میبینیم، اما با بررسی گزاره درمیابیم که مفعول نسبت به فعل تقدم پیدا کرده و همانند زبان شیرین پارسی فعل در پایان جمله قرار میگیرد.

بدیهی ست که تفاوت هایی که میتوان بدانها پرداخت بسیار است اما در اینجا به اهم آنها اشاره نمودیم و بیشتر از این مقدار، سخن را به درازا نمیکشانیم. باشد که بحث های مفصل تر و مطالعات کارشناسانه تر را در محافل آکادمیک پیگیری نمایید.

منابع مقاله: